TEST I ODPOWIEDZI ZESZŁOROCZNEGO KONKURSU

 Znajdują się pod linkiem:

https://drive.google.com/drive/folders/1RFwltmFAGjwncV19_ZGf2KPL-cbQTs9k?usp=sharing

ZAGADNIENIA NA ETAP SZKOLNY 2022

TERMIN - CZWARTEK 24.11.2022 GODZINA 9.00

 Zakres wymagań na poszczególne etapy Wojewódzkiego Konkursu Przedmiotowego 

z Geografii dla uczniów szkół podstawowych w roku szkolnym 2022/2023

Etap szkolny

I. Uczestnicy powinni wykazać się wiedzą i umiejętnościami wskazanymi w podstawie programowej przedmiotu geografia na II etapie edukacyjnym obejmującym klasy IV–VIII szkoły podstawowej, tj:

Wymagania ogólne:

I. Wiedza geograficzna.

1.Opanowanie podstawowego słownictwa geograficznego w celu opisywania

oraz wyjaśniania występujących w środowisku geograficznym zjawisk i zachodzących

w nim procesów.

2. Poznanie wybranych krajobrazów Polski i świata, ich głównych cech i składników.

4. Poznanie zróżnicowanych form działalności człowieka w środowisku, ich uwarunkowań

i konsekwencji oraz dostrzeganie potrzeby racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody.

5. Rozumienie zróżnicowania przyrodniczego, społeczno-gospodarczego i kulturowego

świata.

6.Identyfikowanie współzależności między elementami środowiska przyrodniczego

i społeczno-gospodarczego oraz związków i zależności w środowisku

geograficznym w skali lokalnej, regionalnej i globalnej.

7.Określanie prawidłowości w zakresie przestrzennego zróżnicowania warunków

środowiska przyrodniczego oraz życia i różnych form działalności człowieka.

8. Integrowanie wiedzy przyrodniczej z wiedzą społeczno-ekonomiczną i humanistyczną

II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.

1.Prowadzenie obserwacji i pomiarów w terenie, analizowanie pozyskanych danych

i formułowanie wniosków na ich podstawie.

2.Korzystanie z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów, diagramów, danych

statystycznych, tekstów źródłowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych

w celu zdobywania, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.

3.Interpretowanie map różnej treści.

4.Określanie związków i zależności między poszczególnymi elementami środowiska

przyrodniczego, społeczno-gospodarczego i kulturowego, formułowanie twierdzenia o prawidłowościach, dokonywanie uogólnień.

5.Ocenianie zjawisk i procesów społeczno-kulturowych oraz gospodarczych zachodzących

w Polsce i w różnych regionach świata.

6.Stawianie pytań, formułowanie hipotez oraz proponowanie rozwiązań problemów

dotyczących środowiska geograficznego.

7.Podejmowanie nowych wyzwań oraz racjonalnych działań prośrodowiskowych

i społecznych.

8.Rozwijanie umiejętności percepcji przestrzeni i wyobraźni przestrzennej.

9.Podejmowanie konstruktywnej współpracy i rozwijanie umiejętności komunikowania

się z innymi.

10.Wykorzystywanie zdobytej wiedzy i umiejętności geograficznych w życiu

codziennym.

III. Kształtowanie postaw.

1.Rozpoznawanie swoich predyspozycji i talentów oraz rozwijanie pasji i zainteresowań

geograficznych.

2.Łączenie racjonalności naukowej z refleksją nad pięknem i harmonią świata przyrody oraz dziedzictwem kulturowym ludzkości.

3.Przyjmowanie postawy szacunku do środowiska przyrodniczego i kulturowego

oraz rozumienie potrzeby racjonalnego w nim gospodarowania.

4.Kształtowanie pozytywnych – emocjonalnych i duchowych – więzi z najbliższym

otoczeniem, krajem ojczystym, a także z całą planetą Ziemią.

5.Rozwijanie zdolności percepcji najbliższego otoczenia i miejsca rozumianego

jako „oswojona” najbliższa przestrzeń, której nadaje pozytywne znaczenia.

Wymagania szczegółowe:

1. Mapa Polski: mapa ogólnogeograficzna i krajobrazowa; skala mapy; znaki na mapie, treść mapy.

2. Krajobrazy Polski: wysokogórski (Tatry), wyżynny (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska), nizinny (Nizina Mazowiecka), pojezierny (Pojezierze Mazurskie), nadmorski (Pobrzeże Słowińskie), wielkomiejski (Warszawa), miejsko-przemysłowy (Wyżyna Śląska), rolniczy (Wyżyna Lubelska).

3. Lądy i oceany na Ziemi: rozmieszczenie lądów i oceanów, pierwsze wyprawy geograficzne.

4. Krajobrazy świata: wilgotnego lasu równikowego i lasu strefy umiarkowanej, sawanny i stepu, pustyni gorącej i lodowej, tajgi i tundry, śródziemnomorski, wysokogórski Himalajów; strefowość a piętrowość klimatyczno-roślinna na świecie.

5. Ruchy Ziemi: Ziemia w Układzie Słonecznym; ruch obrotowy i obiegowy; następstwa ruchów Ziemi.

6. Współrzędne geograficzne: szerokość i długość geograficzna; położenie matematyczno-geograficzne punktów i obszarów; rozciągłość południkowa i równoleżnikowa.

II. Wiedza i umiejętności wykraczające poza podstawę programową dla szkoły podstawowej:

1. Wiedza i umiejętności poszerzające treści do max 20 %

2. Obserwacje astronomiczne i współczesne badania Wszechświata: wysokość górowania Słońca, wyznaczanie współrzędnych geograficznych, fazy Księżyca, zaćmienia Słońca i Księżyca, osiągnięcia badawcze w eksploracji Wszechświata.

3. Dynamika procesów atmosferycznych: pionowa budowa atmosfery, zjawiska i procesy w atmosferze, przestrzenne zróżnicowanie elementów klimatu, strefy klimatyczne i typy klimatów.

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela:

1. Atlas Geograficzny Świat, Polska, PPWK – Nowa Era,

2. Flis J., Szkolny słownik geograficzny, WSiP, Warszawa 1999 r.,

3. Podręczniki do nauczania geografii dopuszczone do użytku w szkole podstawowej,

4. Podręcznik  dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Oblicza geografii 1. Nowa Era. Zakres rozszerzony Roman Malarz, Marek Więckowski, Paweł Kroh

Rozdział II. Ziemia we Wszechświecie

Rozdział III. Atmosfera.

 

Etap szkolny

1. W eliminacjach szkolnych biorą udział tylko uczniowie zgłoszeni do konkursu przez dyrektora szkoły.

2. Do etapu rejonowego kwalifikują się wszyscy uczestnicy eliminacji szkolnych, którzy uzyskali minimum 80% punktów możliwych do uzyskania na etapie szkolnym. 

3. Jeżeli po ustaleniu wyników mniej niż 10% uczestników etapu szkolnego uzyska wymagany próg 80% punktów możliwych do zdobycia, do etapu rejonowego kwalifikowanych jest 10% uczestników etapu szkolnego z najwyższymi wynikami.

4. W przypadku, gdy uczniowie uzyskają taką samą liczbę punktów, liczba uczestników zwiększa się odpowiednio.

5. Wyniki etapu szkolnego uprawniają wskazanych uczestników do udziału w etapie rejonowym.

Zagadnienia na etap rejonowy 2021/2022 - termin 7 stycznia 2022

 

Etap rejonowy

Od uczestnika konkursu wymagane są wiedza i umiejętności z etapu szkolnego oraz wiedza i umiejętności poszerzające treści podstawy programowej zawarte w poniższej literaturze:

Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela:

1. Atlas Geograficzny Świat, Polska, PPWK – Nowa Era.

2. Flis J., Szkolny słownik geograficzny, WSiP, Warszawa 1999 r.

3. Podręczniki do nauczania geografii dopuszczone do użytku w szkole podstawowej.

4. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum . Oblicza geografii 1. Nowa Era Zakres rozszerzony Roman Malarz, Marek Więckowski, Paweł Kroh

Rozdział IV. Hydrosfera.

5. Geografia w Szkole 4/2018, Krzysztof Trojan, Śródziemne morze północy. Perspektywy i zagrożenia Morza Bałtyckiego, str. 4 – 8.

6. Geografia w Szkole 2/2019, Krzysztof Trojan, Aktywność sejsmiczna Polski. Gdzie spodziewać się wstrząsów, str. 4 – 7.

7. https://stat.gov.pl/, obszary tematyczne: Ludność, Porównania międzynarodowe, Przemysł. Budownictwo. Środki trwałe, Roczniki statystyczne.

Treści kształcenia

1. Mapa Polski: mapa ogólnogeograficzna i krajobrazowa; skala mapy; znaki na mapie, treść mapy.

2. Krajobrazy Polski: wysokogórski (Tatry), wyżynny (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska), nizinny (Nizina Mazowiecka), pojezierny (Pojezierze Mazurskie), nadmorski (Pobrzeże Słowińskie), wielkomiejski (Warszawa), miejsko-przemysłowy (Wyżyna Śląska), rolniczy (Wyżyna Lubelska).

3. Lądy i oceany na Ziemi: rozmieszczenie lądów i oceanów, pierwsze wyprawy geograficzne.

4. Krajobrazy świata: wilgotnego lasu równikowego i lasu strefy umiarkowanej, sawanny i stepu, pustyni gorącej i lodowej, tajgi i tundry, śródziemnomorski, wysokogórski Himalajów; strefowość a piętrowość klimatyczno-roślinna na świecie.

5. Ruchy Ziemi: Ziemia w Układzie Słonecznym; ruch obrotowy i obiegowy; następstwa ruchów Ziemi.

6. Współrzędne geograficzne: szerokość i długość geograficzna; położenie matematyczno-geograficzne punktów i obszarów; rozciągłość południkowa i równoleżnikowa.

7. Geografia Europy: położenie i granice kontynentu; podział polityczny Europy; główne cechy środowiska przyrodniczego Europy; zjawiska występujące na granicach płyt litosfery; zróżnicowanie ludności oraz starzenie się społeczeństw; największe europejskie metropolie; zróżnicowanie źródeł energii w krajach europejskich; rolnictwo, przemysł i usługi w wybranych krajach europejskich; turystyka w Europie Południowej.

8. Sąsiedzi Polski: przemiany przemysłu w Niemczech; dziedzictwo kulturowe Litwy i Białorusi; środowisko przyrodnicze i atrakcje turystyczne Czech i Słowacji; problemy polityczne, społeczne i gospodarcze Ukrainy; zróżnicowanie przyrodnicze i społeczno-gospodarcze Rosji; relacje Polski z sąsiadami.

9. Środowisko przyrodnicze Polski na tle Europy: położenie geograficzne Polski; wpływ ruchów górotwórczych i zlodowaceń na rzeźbę Europy i Polski; przejściowość klimatu Polski; Morze Bałtyckie; główne rzeki Polski i ich systemy na tle rzek Europy oraz ich systemów; główne typy gleb w Polsce; lasy w Polsce; dziedzictwo przyrodnicze Polski, surowce mineralne Polski.

10. Społeczeństwo i gospodarka Polski na tle Europy: rozmieszczenie ludności, struktura demograficzna Polski (wiekowa, narodowościowa, wyznaniowa, wykształcenia, zatrudnienia); migracje Polaków na tle współczesnych ruchów migracyjnych w Europie; zróżnicowanie polskich miast; sektory gospodarki Polski; rolnictwo Polski; zmiany struktury przemysłu Polski; zróżnicowanie usług i ich rola w rozwoju gospodarki; rozwój komunikacji; gospodarka morska; atrakcyjność turystyczna Polski.

11. Relacje między elementami środowiska geograficznego na wybranych obszarach Polski: wpływ sposobu zagospodarowania dorzecza na występowanie powodzi; warunków przyrodniczych (zasobów surowców mineralnych, wiatru, wód i usłonecznienia) i pozaprzyrodniczych na energetykę; rozwoju dużych miast na przekształcenia strefy podmiejskiej; procesów migracyjnych na strukturę wieku i zmiany w zaludnieniu obszarów wiejskich; przemian gospodarczych po 1989 r. na zmiany struktury zatrudnienia; transportu na rozwój działalności gospodarczej; walorów środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego na rozwój turystyki.

12. Własny region: źródła informacji o regionie; dominujące cechy środowiska przyrodniczego, struktury demograficznej oraz gospodarki; walory turystyczne; współpraca międzynarodowa.

13. Wybrane problemy i regiony geograficzne Azji: Azja jako kontynent kontrastów geograficznych; pacyficzny „pierścień ognia”; klimat monsunowy w Azji Południowo-Wschodniej; Japonia – gospodarka na tle warunków przyrodniczych i społeczno-kulturowych; Chiny – rozmieszczenie ludności, problemy demograficzne oraz znaczenie w gospodarce światowej; Indie krajem wielkich możliwości rozwojowych oraz kontrastów społecznych i gospodarczych; Bliski Wschód – kultura regionu, ropa naftowa, obszar konfliktów zbrojnych.

14. Wybrane problemy i regiony geograficzne Afryki: położenie Afryki i jego wpływ na cyrkulację powietrza i rozmieszczenie opadów atmosferycznych; strefowość klimatyczno-roślinno-glebowa; warunki gospodarowania człowieka w strefie Sahelu– problem zachowania równowagi ekologicznej; rozwój turystyki w Kenii; rolnictwo żarowo-odłogowe i nowoczesne plantacje w Afryce Zachodniej; przyczyny niedożywienia w Etiopii; tradycyjna i nowoczesna gospodarka w Afryce.

15. Wybrane problemy i regiony geograficzne Ameryki Północnej i Południowej: rozciągłość południkowa i ukształtowanie powierzchni; północna granica upraw i lasów w Kanadzie; cyklony i powodzie w Ameryce Północnej; problemy zagospodarowania Amazonii; sytuacja rdzennej ludności; slumsy w wielkich miastach; megalopolis; Dolina Krzemowa jako przykład technopolii; znaczenie gospodarcze Stanów Zjednoczonych w świecie.

16. Wybrane problemy i regiony geograficzne Australii i Oceanii: środowisko przyrodnicze; rozmieszczenie ludności i gospodarka.

17. Geografia obszarów okołobiegunowych: środowisko przyrodnicze; badania naukowe; polscy badacze.

INFO O KONKURSIE

 KONKURS GEOGRAFICZNY ETAP SZKOLNY

ODBĘDZIE SIĘ W ŚRODĘ 3 LISTOPADA 2021

o GODZINIE 9.00

Uczestnik powinien mieć zgodę podpisaną przez rodzica:

https://docs.google.com/document/d/1RvwJPNvIDR9wMou0UBFG9O_-4HQyW7aP/edit?usp=sharing&ouid=113974968756738595767&rtpof=true&sd=true

W przypadku problemów z wydrukowaniem można wyrazić zgodę na e-dzienniku, 

a podpisać później.

PRZYKŁADOWY TEST:

 http://www.kuratorium.lodz.pl/wp-content/uploads/2019/11/test-1.pdf

 (ostatnie 7 pytań wygląda na super trudne, bo dotyczą literatury podanej w 2019 roku)

A tu test z zeszłego roku

https://docs.google.com/document/d/1FiNuRbYA-kRnJtd61f4LfSloM2DKouVy/edit?usp=sharing&ouid=113974968756738595767&rtpof=true&sd=true

Zwykle pytania dotyczą:

klasy 5 i 6, znajomości mapy świata.

W następnym etapie z klasy 7 i 8.

Typowe pytania:

- skutki ruchu obrotowego i obiegowego

- przeliczanie skali mapy

- wybrane parki narodowe np. Słowiński nad morzem z wydmami, Ojcowski z Maczugą Herkulesa, itd.

- rozpoznanie atrakcji turystycznych np. Łazienki, Wilanów itd.

- określanie współrzędnych w stopniach i minutach

- rodzaje skał

- rozpoznanie na mapie rzek np. Amazonka, Jangcy, Nil, 

wysp np. Madagaskar, mórz np. Kaspijskie

- obliczanie amplitudy temperatur (Tmax - Tmin)

- obliczanie średniej temperatury (suma temperatur podzielić przez 12)

- nazwy stref klimatycznych i roślinnych

np. strefa zwrotnikowa - pustynia; strefa podzwrotnikowa - makia)

- obliczanie rozciągłości południkowej

- obliczanie czasu  (wykorzystujemy prawidłowość, że 1 stopień to 4 minuty czasu)

- wiedza o kosmosie (planety, teoria geo- i heliocentryczna itp.)

- lata przestępne

(latami przestępnymi są te, których numeracja jest podzielna przez 4 i niepodzielna przez 100 lub jest podzielna przez 400. Oznacza to, że m.in. lata 1600 i 2000 były przestępnymi, a lata 1700, 1800, 1900 nie. )

czyli PRZEZ: CZTERY-TAK, STO-NIE, CZTERYSTA-TAK)

- odczytywanie mapy np. z izoterm odczytać temperaturę, albo z izobarów ciśnienie

KONKURS GEOGRAFICZNY etap szkolny listopad 2021

 

etap szkolny, czas trwania 60 minut.

Do etapu rejonowego kwalifikują się wszyscy uczestnicy eliminacji szkolnych, którzy uzyskali minimum 80% liczby punktów możliwych do uzyskania na etapie szkolnym. Jeżeli mniej niż 10% uczestników etapu szkolnego uzyska wymagany próg 80% punktów możliwych do zdobycia, do etapu rejonowego kwalifikowanych jest 10% uczestników etapu szkolnego z najwyższymi wynikami.

Treści na konkurs

1. Mapa Polski: mapa ogólnogeograficzna i krajobrazowa; skala mapy; znaki na mapie, treść mapy.

2. Krajobrazy Polski: wysokogórski (Tatry), wyżynny (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska), nizinny (Nizina Mazowiecka), pojezierny (Pojezierze Mazurskie), nadmorski (Pobrzeże Słowińskie), wielkomiejski (Warszawa), miejsko-przemysłowy (Wyżyna Śląska), rolniczy (Wyżyna Lubelska).

3. Lądy i oceany na Ziemi: rozmieszczenie lądów i oceanów, pierwsze wyprawy geograficzne.

4. Krajobrazy świata: wilgotnego lasu równikowego i lasu strefy umiarkowanej, sawanny i stepu, pustyni gorącej i lodowej, tajgi i tundry, śródziemnomorski, wysokogórski Himalajów; strefowość a piętrowość klimatyczno-roślinna na świecie.

5. Ruchy Ziemi: Ziemia w Układzie Słonecznym; ruch obrotowy i obiegowy; następstwa ruchów Ziemi.

6. Współrzędne geograficzne: szerokość i długość geograficzna; położenie matematyczno-geograficzne punktów i obszarów; rozciągłość południkowa i równoleżnikowa.

7. Geografia Europy: położenie i granice kontynentu; podział polityczny Europy; główne cechy środowiska przyrodniczego Europy; zjawiska występujące na granicach płyt litosfery; zróżnicowanie ludności oraz starzenie się społeczeństw; największe europejskie metropolie; zróżnicowanie źródeł energii w krajach europejskich; rolnictwo, przemysł i usługi w wybranych krajach europejskich; turystyka w Europie Południowej.

8. Sąsiedzi Polski: przemiany przemysłu w Niemczech; dziedzictwo kulturowe Litwy i Białorusi; środowisko przyrodnicze i atrakcje turystyczne Czech i Słowacji; problemy polityczne, społeczne i gospodarcze Ukrainy; zróżnicowanie przyrodnicze i społeczno-gospodarcze Rosji; relacje Polski z sąsiadami.

9. Środowisko przyrodnicze Polski na tle Europy: położenie geograficzne Polski; wpływ ruchów górotwórczych i zlodowaceń na rzeźbę Europy i Polski; przejściowość klimatu Polski; Morze Bałtyckie; główne rzeki Polski i ich systemy na tle rzek Europy oraz ich systemów; główne typy gleb w Polsce; lasy w Polsce; dziedzictwo przyrodnicze Polski, surowce mineralne Polski.

10. Społeczeństwo i gospodarka Polski na tle Europy: rozmieszczenie ludności, struktura demograficzna Polski (wiekowa, narodowościowa, wyznaniowa, wykształcenia, zatrudnienia); migracje Polaków na tle współczesnych ruchów migracyjnych w Europie; zróżnicowanie polskich miast; sektory gospodarki Polski; rolnictwo Polski; zmiany struktury przemysłu Polski; zróżnicowanie usług i ich rola w rozwoju gospodarki; rozwój komunikacji; gospodarka morska; atrakcyjność turystyczna Polski.

11. Relacje między elementami środowiska geograficznego na wybranych obszarach Polski: wpływ sposobu zagospodarowania dorzecza na występowanie powodzi; warunków przyrodniczych (zasobów surowców mineralnych, wiatru, wód i usłonecznienia) i pozaprzyrodniczych na energetykę; rozwoju dużych miast na przekształcenia strefy podmiejskiej; procesów migracyjnych na strukturę wieku i zmiany w zaludnieniu obszarów wiejskich; przemian gospodarczych po 1989 r. na zmiany struktury zatrudnienia; transportu na rozwój działalności gospodarczej; walorów środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego na rozwój turystyki.

12. Własny region: źródła informacji o regionie; dominujące cechy środowiska przyrodniczego, struktury demograficznej oraz gospodarki; walory turystyczne; współpraca międzynarodowa.

13. Wybrane problemy i regiony geograficzne Azji: Azja jako kontynent kontrastów geograficznych; pacyficzny „pierścień ognia”; klimat monsunowy w Azji Południowo-Wschodniej; Japonia – gospodarka na tle warunków przyrodniczych i społeczno-kulturowych; Chiny – rozmieszczenie ludności, problemy demograficzne oraz znaczenie w gospodarce światowej; Indie krajem wielkich możliwości rozwojowych oraz kontrastów społecznych i gospodarczych; Bliski Wschód – kultura regionu, ropa naftowa, obszar konfliktów zbrojnych.

14. Wybrane problemy i regiony geograficzne Afryki: położenie Afryki i jego wpływ na cyrkulację powietrza i rozmieszczenie opadów atmosferycznych; strefowość klimatyczno-roślinno-glebowa; warunki gospodarowania człowieka w strefie Sahelu– problem zachowania równowagi ekologicznej; rozwój turystyki w Kenii; rolnictwo żarowo-odłogowe i nowoczesne plantacje w Afryce Zachodniej; przyczyny niedożywienia w Etiopii; tradycyjna i nowoczesna gospodarka w Afryce.

15. Wybrane problemy i regiony geograficzne Ameryki Północnej i Południowej: rozciągłość południkowa i ukształtowanie powierzchni; północna granica upraw i lasów w Kanadzie; cyklony i powodzie w Ameryce Północnej; problemy zagospodarowania Amazonii; sytuacja rdzennej ludności; slumsy w wielkich miastach; megalopolis; Dolina Krzemowa jako przykład technopolii; znaczenie gospodarcze Stanów Zjednoczonych w świecie.

16. Wybrane problemy i regiony geograficzne Australii i Oceanii: środowisko przyrodnicze; rozmieszczenie ludności i gospodarka.

17. Geografia obszarów okołobiegunowych: środowisko przyrodnicze; badania naukowe; polscy badacze.

1. Ponadto na poszczególnych etapach konkursu od ucznia wymagana jest wiedza i umiejętności wykraczające poza podstawę programową dla szkoły podstawowej:

Etap szkolny

Wiedza i umiejętności poszerzające treści podstawy programowej zawarte w poniższej literaturze:

Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela:

1. Atlas Geograficzny Świat, Polska, PPWK – Nowa Era.

2. Flis J., Szkolny słownik geograficzny, WSiP, Warszawa 1999 r.

3. Podręczniki do nauczania geografii dopuszczone do użytku w szkole podstawowej.

4. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum . Oblicza geografii 1. Nowa Era Zakres rozszerzony Roman Malarz, Marek Więckowski, Paweł Kroh

Rozdział II. Ziemia we Wszechświecie.

Rozdział III. Atmosfera.

TREŚCI Z DZIAŁU ATMOSFERA

 ZAGADNIENIA Z DZIAŁU  ATMOSFERA

1. Jaką rolę pełni ozon, gdzie się znajduje?

OZON ODBIJA ZABÓJCZE PROMIENIOWANIE ULTRAFIOLETOWE. ZNAJDUJE SIĘ W STRATOSFERZE (ok. 20 km nad nami).

2. Gdzie zanotowano rekordowe temperatury powietrza na Ziemi

na obszarze zaludnionym:

Syberia Ojmiakon  ok. - 71 C

na Ziemi w ogóle:

Wostok na Antarktydzie - 89 C

Dolina Śmierci w USA ok. 57 C

3. Co to znaczy ALBEDO?

Albedo to zdolność do odbijania promieni słonecznych.

Np. śnieg odbija ok. 95% promieni, czyli ma albedo 95%

Asfalt zaś 5 % (czyli szybko się nagrzewa)

Np. klatka meteorologiczna (z przyrządami meteorologicznymi) jest biała, by się nie nagrzewała.

4. Oblicz temperaturę na szczycie, gdy u podnóża 1000 m niżej jest 2 C

2000 m -- ?

1000 m --  2 C

Odpowiedź:  temp. spada o 0,6C/100m czyli 6C/1000m

2-6= -4

5. Gdzie są duże amplitudy temperatur dobowych, a gdzie rocznych?

DOBOWE:     na pustyni

ROCZNE:     na Syberii

6. Narysuj ruch powietrza od wyżu do niżu na półkuli północnej

Rysujemy strzałki pamiętając o tym, że powietrze skręca w prawo zgodnie z Siłą Coriolisa.

7. Gdzie wieją takie wiatry?

MONSUN w południowej Azji

BRYZA na wybrzeżu

PASAT od zwrotnika do równika

8. Jaka to chmura?

W kształcie kowadła CUMULONIMBUS  - chmura burzowa

W kształcie piórka CIRRUS - zapowiada pogorszenie się pogody, nadejście frontu atmosferycznego

W kształcie kłębów CUMULUS - zwykle nie dają deszczu

9. Jakie są rodzaje opadów?

DESZCZ

ŚNIEG

MŻAWKA

KRUPA ŚNIEŻNA

GRAD

10. Jakie znasz rodzaje osadów atmosferycznych?

ROSA 

SZRON

GOŁOLEDŹ

SZADŹ

11. ROZPOZNAJ PO PRZEBIEGU OPADÓW JAKA TO STREFA KLIMATYCZNA.

jeśli cały rok duże opady - STREFA RÓWNIKOWA

jeśli brak lub małe opady - STREFA ZWROTNIKOWA

albo OKOŁOBIEGUNOWA

12. Jakie gazy tworzą tzw. efekt cieplarniany?

Para wodna

Dwutlenek egla

Ozon

Metan

Freon

TREŚCI Z DZIAŁU ZIEMIA WE WSZECHŚWIECIE Z PODRĘCZNIKA DO LICEUM

  WYBRANE PRZEZE MNIE TREŚCI Z PODRĘCZNIKA DO LICEUM

1. Jak się nazywa amerykański astronom, który udowodnił, że we wszechświecie istnieje wiele galaktyk?

Jest on autorem teorii "Wielkiego wybuchu" (Big Bang)

EDWIN HUBBLE

2. Gdzie znajduje się teleskop kosmiczny Hubble'a?

NA ORBICIE OKOŁOZIEMSKIEJ

3. Jakie są typy galaktyk

ELIPTYCZNE

SPIRALNE np. nasza galaktyka Droga Mleczna

NIEREGULARNE

4. W jakich jednostkach mierzy się odległości w kosmosie?

JEDNOSTKA ASTRONOMICZNA - AU - równa średniej odległości ZIEMIA-SŁOŃCE

ROK ŚWIETLNY - odległość przebyta przez światło w próżni w ciągu jednego roku.

PARSEK -

5. Co się stanie ze Słońcem za 5 mld lat?

STANIE SIĘ CZERWONYM OLBRZYMEM (jego rozmiary zaczną wzrastać) - pochłonie m.in. ZIEMIĘ.

Potem stanie się BIAŁYM KARŁEM (gwiazdą o niewielkich rozmiarach)

6. Co to jest supernowa?

TO GWIAZDA, KTÓREJ JASNOŚĆ NA SKUTEK WYBUCHU WZROSŁA W KRÓTKIM CZASIE

NAWET MILION RAZY. Zwykle supernowa przekształca się w czarną dziurę.

7. Dlaczego na Ksieżycu są kratery?

KSIĘŻYC nie ma atmosfery, więc ciała niebieskie uderzają w niego z ogromną siłą. 

8. Z czego składają się pierścienie Saturna?

Z brył lodu i skał o rozmiarach od kilku cm do 100 m

9. CZYM SIĘ RÓŻNI PLANETA, OD PLANETY KARŁOWATEJ?

tym, że nie oczyściła sąsiedztwa swej orbity z innych obiektów.

10. GDZIE ZNAJDUJE SIĘ CERES, A GDZIE PLUTON I ERIS?

Ceres krąży w pasie planetoid między Marsem a Jowiszem,

Pluton i Eris znajdują się na orbitach za Neptunem w tzw. pasie Kuipera.

11. JAK UKŁADA SIĘ ZBUDOWANY Z LODU, GAZÓW i OKRUCHÓW SKALNYCH WARKOCZ KOMETY?

Zawsze w kierunku przeciwnym od Słóńca, co jest spowodowane oddziaływaniem wiatru słonecznego.

12. SKĄD SIĘ WZIĄŁ KRATER BARRINGERA?

To efekt uderzenia wielkiego meteorytu ok.20-50 tys. lat temu.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Krater_Meteorytowy

13. CO TO JEST ZENIT, A CO TO NADIR?

Zenit to punkt nad obserwatorem, nadir zaś dokładnie pod nim.

14. JAK POWSTAJE ZAĆMIENIE KSIĘŻYCA I ZAĆMIENIE SŁOŃCA?

15. GDY KSIĘŻYC MA KSZTAŁT LITERY D, WKRÓTCE BĘDZIE PEŁNIA CZY NÓW?

A JEŚLI MA KSZTAŁT C?

Jeśli ma kształt D (tak jak na rysunku 3) wkrótce będzie PEŁNIA (rys. 5)

Jeśli C (tak jak na rysunku 7 i 8) - wkrótce nastąpi NÓW (rys.1)

16. CZY ROK 2021 BĘDZIE PRZESTĘPNY? SKĄD TO WIADOMO?

NIE BĘDZIE, bo nie dzieli się przez 4.